استارلینک چیست و چگونه کار می‌کند؟

آیا اینترنت استارلینک قابل استفاده است؟

از اواسط دهه 1980 صورت فلکی بزرگ ماهواره‌ای مدار پایین زمین برای فعالیت‌های تحقیق و توسعه‌ای و دفاعی مفهوم‌سازی شد. امروز و در سال 2022 شرکت اسپیس‌اکس با ایلان ماسک به عنوان پرچم‌دار استارلینک در حال فعالیت است. چشم‌انداز استارلینک و ایلان ماسک این است که اینترنت ارزان قیمت و آزاد را در اختیار تمامی مردم جهان قرار دهند. در این مطلب قصد داریم در مورد اینترنت استارلینک صحبت کنیم.

معماری استارلینک

به طور کلی و طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده صورت فلکی بزرگ ماهواره‌ای استارلینک در پنج لایه طراحی شده است. لایه اول 1440 ماهواره، لایه دوم 1440 ماهواره، لایه سوم 720 ماهواره، لایه چهارم 336 ماهواره و لایه پنجم 172 ماهواره دارد.
البته استارلینک تقاضای استفاده از 30000 ماهواره را در سال 2020 ثبت کرده و در صورتی که این موضوع محقق شود به احتمال زیاد پوشش کل زمین را خواهد داشت.

دسترسی در کشورها

استارلینک یا هر سرویس‌دهنده اینترنت دیگری برای ارائه خدمات ماهواره‌ای بر روی هر کشوری باید مجوز حوزه قضایی آن کشور را داشته باشند. این قانون طبق مقررات اتحادیه بین‌المللی مخابران و معاهدات بین‌المللی تصویب و اجرا می‌شود. بنابراین برای اینکه کشورها بتوانند به صورت قانونی از استارلینک خدمات بگیرند باید از حوزه قضایی آن کشور مجوزهای لازم را اخذ کنند.
با این حل استارلینک تا کنون به 39 کشور جهان خدمات ارائه می‌کند. اینکه استارلینک با چه برنامه‌ زمانی در حال گسترش خدمات خود است بستگی به موارد اقتصادی و ملاحضات خاصی دارد که ممکن است سرعت دسترسی کشورهای مختلف به این اینترنت را متفاوت کند. از سال 2020 تا کنون کشورهای زیر به اینترنت استارلینک دسترسی دارند.

ایالات متحده آمریکا اولین کشوری است که از اینترنت استارلینک بهره برده است. نوامبر 2020 تاریخ اولین استفاده عمومی از اینترنت استارلینک در جهان و ایالات متحده است.
بعد از آمریکا کانادا دومین کشوری است که از این اینترنت بهره برده است. کانادا در سال 2021 و در ماه ژانویه توانست به اینترنت استارلینک دسترسی داشته باشد.
دو کشور بریتانیا و آلمان در ماه مارس 2021 و کشورهای نیوزیلند و استرالیا در ماه آوریل 2021 از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک استفاده کرده‌اند.
در ادامه و در سال 2021 به ترتیب کشورهای فرانسه، لهستان، هلند، بلژیک، جمهوری ایرلند، دانمارک، شیلی، پرتغال، سوئیس، ایتالیا، جمهوری چک، مکزیک، کرواسی، سوئد، و لیتوانی توانستند از اینترنت استارلینک در کشور خود بهره ببرند.
در سال 2022 و تا امروز استارلینک در کشورهای اسپانیا، اسلواکی، اسلوونی، تونگا، بلغارستان، برزیل، اوکراین، رومانی، یونان، مجارستان، جمهوری مقدونیه شمالی، لوکزامبورگ، جمهوری دومینیکن، مولداوی، استونی، کلمبیا، و ایران می‌توانند از اینترنت استارلینک استفاده کنند.

خدمات استارلینک

هدف استارلینک و شرکت اسپیس‌اکس اتصال اینترنت ماهواره‌ای به مناطق کم‌برخوردار زمین است. همچنین آن‌ها در تلاش هستند تا از نظر قیمتی اینترنتی مناسب و به صرفه را برای مناطق شهری فراهم کنند. البته شاید مسئله اصلی و مهم تامین هزینه برنامه‌های مریخ آن‌ها باشد که خود شرکت اسپیس‌اکس نیز در برنامه‌ای اعلام کرده‌ است که سود حاصل از فروش استارلینک را صرف هزینه‌های برنامه‌های مریخ این شرکت خواهد کرد.
طبق پیش‌بینی‌ها استارلینک درآمد 5 میلیارد دلار را پیش‌بینی کرده بود ولی طبق اسناد درز شده از اسپیس‌اکس به نظر می‌رسد تا سال 2025 آن‌ها منتظر رسیدن به درآمد 30 میلیارد دلاری هستند.

چگونگی اتصال به استارلینک

برخلاف تصور بسیاری از کاربران که فکر می‌کنند زمانی که خدمات استارلینک روی کشوری فعال شد دیگر می‌توانند به راحتی و با گوشی و لپ‌تاپ خود بدون هیچ واسطی به اینترنت استارلینک وصل شوند باید گفت که برای اتصال نیاز به تجهیزات سخت‌افزاری خاصی است. ماهواره استارلینک برای ارائه خدمات به کاربران خود از دیش‌های ماهواره‌ای استفاده می‌کند که می‌توانند ماهواره‌ها را ردیابی کرده و با آن‌ها ارتباط برقرار کنند.
سرعت گزارش شده از افرادی که از سال 2020 تا امروز از استارلینک استفاده کرده‌اند برای دانلود 11 تا 60 مگابیت بوده و سرعت آپلود بین 5 تا 18 مگابیت برثانیه بوده است.
به نظر می‌رسد سرعت اینترنت ماهواره‌ای به قدری بالاست که می‌تواند جایگزین بسیار خوبی برای اینترنت‌های فعلی روی زمین باشد اما باید دید که دسترسی به تجهیزات استارلینک و هزینه اشتراک آن به چه میزان است و آیا این پیش‌فرض ذهنی که همه می‌توانند از اینترنت کم هزینه به راحتی استفاده کنند درست است یا خیر؟

انتقادها از استارلینک

اگرچه تکنولوژی جدید اینترنت ماهواره‌ای مورد توجه بسیاری از کارشناسان و خبرگان و همین‌طور مردم عادی قرار گرفته است اما بسیاری از افراد به عنوان منتقد از استارلینک و سیاست‌های ایلان ماسک انتقاد می‌کنند.
دسته‌بندی انتقادها متنوع است برخی به آلودگی‌های نوری و مخابراتی معترض هستند و برخی دیگر اعتقاد دارند که زباله‌های فضایی با وجود استارلینک در حال افزایش است.
در حوزه آلودگی نوری با توجه به اینکه تعداد ماهواره‌های مرئی و قابل رویت استارلینک بیش از ستاره‌های مرئی است این مسئله منجمان و افرادی که در این حوزه فعالیت می‌کنند را حساس کرده و آن‌ها معتقدند که بسیاری از فعالیت‌های رصد و مشاهدات با وجود استارلینک قابل اجرا نیستند.
در جواب این موضوع نمایندگان اسپیس‌اکس و ایلان ماسک ادعا می‌کنند که با استفاده از تکنیک‌های پوشاندن پیکسل و انباشته کردن تصاویر کمترین تاثیر را بر مشاهدات نجومی خواهند داشت.
موضوع بعدی زباله‌های فضایی است، با توجه به اینکه تعداد زیادی ماهواره برای فعال شدن استارلینک به فضا پرتاب شده کارشناسان و خبرگان این حوزه معتقدند که این ماهواره‌ها به طور بالقوه می‌توانند باعث ایجاد مشکلاتی در فضا شوند. حال آن‌که اگر این ماهواره‌ها مشکل‌دار شوند طبق ادعای ایلان ماسک پنج سال طول می‌کشد که بدون پیشرانه به خودی خود از مدار خارج شوند و همین بودن ماهواره‌های خراب در مدار و احتمال برخورد آن‌ها با دیگر ماهواره‌های خراب و باقیمانده از قبل می‌تواند خطراتی را ایجاد کند.

اما و اگر استفاده از استارلینک

اگرچه ایلان ماسک ادعا می‌کند که استارلینک می‌تواند با کمترین هزینه به دوردست‌ترین نقاط جهان برسد اما برای استفاده از استارلینک نیاز به تامین تجهیزات سخت‌افزاری است که ارزان قیمت نیستند. همچنین هزینه‌های مربوط به شارژ حساب کاربری استارلینک هم کم نیست و به احتمال زیاد در آینده‌‌ی نزدیک بعید است که بتوان از استارلینک به راحتی در ایران استفاده کرد. برای خواندن مقالات بیشتر آژانس دیجیتال اپروچ به بخش بلاگ بروید و درصورت نیاز به خدمات ما با اپروچ در تماس باشید.ل