اسکیومورفیسم چیست؟

اسکیومورفیسم در دیجیتال به معنی طراحی رابط کاربری یا نرم‌افزار به شکلی است که شباهت زیادی با اشیای واقعی دارد. به عبارت دیگر، در اسکیومورفیسم، شیوه طراحی نرم‌افزار به گونه‌ای است که کاربران با استفاده از آن به راحتی می‌توانند با درک مناسبی از آیکون‌ها و گرافیک اپلیکیشن داشته باشند، زیرا ظاهر واقعی اشیا در طراحی مد نظر قرار گرفته است.

مثلا در اسکیومورفیسم یک برنامه‌ی پخش موسیقی، طراحی گرافیکی شبیه به یک دستگاه پلیر صوتی واقعی را دارد. به عنوان مثال در طراحی از المان‌هایی مانند کلید‌های کنترل پخش به شکل دستگاه پخش موسیقی از قبیل پلیر MP3 استفاده می‌شود. این شیوه طراحی، به کاربران کمک می‌کند تا به راحتی با نرم‌افزارها و سایت‌ها کار کنند و برای کار با آن‌ها نیاز به آموزش قبلی، نداشته باشند.

تاریخچه اسکیومورفیسم

اسکیومورفیسم به عنوان یکی از الگوهای طراحی در دنیای دیجیتال، توسط شرکت اپل معرفی شد. این شیوه‌ی طراحی در سال ۲۰۰۷ با عرضه‌ی اولین آیفون معرفی شد و در سال‌های بعد با انتشار   IOS 7 به نمایشگرهای صفحه لمسی اضافه شد. اسکیومورفیسم در واقع نوعی از طراحی مبتنی بر شیء‌گرایی است که در آن، عناصر و ویجت‌های رابط کاربری به شکل اشیاء و اجسام واقعی طراحی می‌شوند. در این روش، از عناصری مانند دکمه‌های فیزیکی، معماری ساختمان و غیره الهام گرفته شده و با هدف ایجاد تجربه‌ای مشابه با استفاده از رابط کاربری دیجیتال، طراحی می‌شوند.

با توسعه‌ی این الگوی طراحی، شرکت‌های دیگر نیز از آن استفاده کردند و اسکیومورفیسم به طور گسترده در طراحی رابط کاربری برنامه‌ها و سایت‌های دیجیتال به کار گرفته می‌شود. در طراحی‌های اولیه‌ی اسکیومورفیک، به طور معمول از گرادیان‌های چشمگیر، سایه‌ها و سایر اثرات سه‌بعدی استفاده می‌شد که باعث شده بود رابط کاربری از ظاهر چشم‌نواز و مطابق با واقعیت بهره‌مند شود. اما با گذشت زمان و توسعه‌ی فناوری‌های دیجیتال، الگوی اسکیومورفیسم تغییراتی را تجربه کرده است. در سال‌های اخیر، طراحان به دنبال ترکیب الگوهای مختلف طراحی هستند و از روش‌های مبتنی بر فلت دیزاین نیز در طراحی‌ها مد نظر قرار گرفته است.

اما از آنجا که اسکیومورفیسم یک شیوه‌ی طراحی است و مربوط به یک سیستم عامل خاص نیست، برنامه‌هایی که برای سیستم عامل‌های دیگر مثل اندروید طراحی می‌شوند نیز می‌توانند از این شیوه‌ی طراحی استفاده کنند. در حقیقت، شرکت گوگل نیز در طراحی رابط کاربری برخی از برنامه‌های اندروید خود، به شیوه‌ی اسکیومورفیسم روی آورده است. بنابراین، اسکیومورفیسم در هر دو سیستم عامل IOS و Android قابل استفاده است و معمولاً برای طراحی رابط کاربری برخی از برنامه‌ها و اپلیکیشن‌ها به کار گرفته می‌شود.

جدول مقایسه طراحی اسکیومورفیسم و طراحی فلت

اسکیومورفیسم سبکی از طراحی است که در بسیاری از موارد با طراحی فلت مقایسه می‌شود. بنابراین در ادامه با استفاده از یک جدول به بررسی شباهت‌ها و تفاوت‌های اسکیومورفیسم با طراحی فلت می‌پردازیم. در واقع با استفاده از این جدول می‌توانید مقایسه طراحی اسکیومورفیسم و فلت را انجام دهید.

در کل، اسکیومورفیسم و طراحی فلت هر دو شیوه‌های طراحی محبوب برای طراحی رابط کاربری هستند، اما تفاوت‌های مهمی در برخی ویژگی‌های آن‌ها وجود دارد. به طور کلی، اسکیومورفیسم برای طراحی رابط کاربری‌هایی که به خوبی با شیوه‌های طبیعی هم‌راستا هستند، و طراحی فلت برای رابط کاربری‌هایی با شیوه‌ی سطحی و ساده‌تر بهتر است.

مزایای استفاده از اسکیومورفیسم

استفاده از الگوی طراحی اسکیومورفیسم در دیجیتال، دارای مزایای فراوانی است که در ادامه به برخی از آن‌ها با توضیحات و مثال‌هایی اشاره می‌شود:

• سه‌بعدی بودن ظاهر رابط کاربری

اسکیومورفیسم با استفاده از اثرات سه‌بعدی مانند سایه‌ها، نورپردازی و گرادیان‌ها، ظاهری سه‌بعدی برای رابط کاربری ایجاد می‌کند که باعث تحریک حس بصری کاربر می‌شود. به عنوان مثال، رابط کاربری سیستم عامل IOS قادر است با استفاده از اسکیومورفیسم، ظاهری طبیعی و واقعی برای دکمه‌ها و منوها در طراحی وب ‌سایت ایجاد کند.

• کاربرپسندی بالا

استفاده از اسکیومورفیسم در طراحی رابط کاربری، سبب ایجاد یک تجربه کاربری آسان و دوست‌داشتنی می‌شود. طراحی اسکیومورفیک، باعث می‌شود که کاربران به راحتی با اجزای رابط کاربری ارتباط برقرار کنند کنند و از آن‌ها به راحتی استفاده کنند. به عنوان مثال، طراحی رابط کاربری برنامه‌های اندرویدی که از اسکیومورفیسم استفاده می‌کنند، به کاربران کمک می‌کند تا با سرعت بیشتری با برنامه‌ها آشنا شوند.

• شناسایی آسان الگوهای تکراری

استفاده از الگوهای تکراری در طراحی رابط کاربری، باعث می‌شود که کاربران به راحتی با عناصر مختلف رابط کاربری آشنا شوند. با توجه به اینکه در طراحی اسکیومورفیک از الگوهای تکراری استفاده می‌شود، کاربران به سرعت با ارتباط می‌گیرند و به دلیل این که طراحی اشیاء مانند واقعیت است بهتر در ذهن کاربر قرار می‌گیرند.

معایب استفاده از اسکیومورفیسم

استفاده از الگوی طراحی اسکیومورفیسم در دیجیتال، هرچند که مزایای فراوانی دارد، اما در عین حال دارای معایبی نیز است که به برخی از آن‌ها در ادامه اشاره شده است:

• مصرف منابع بالا

طراحی اسکیومورفیک به دلیل استفاده از اثرات و سایه‌های بیشتر، مصرف بیشتری از منابع دستگاه را در بر دارد. به عنوان مثال، اجرای برنامه‌هایی با طراحی اسکیومورفیک بر روی دستگاه‌های با سخت‌افزار ضعیف، با مشکلاتی مواجه خواهد شد.

• قابلیت دسترسی پایین

با وجود اینکه اسکیومورفیسم، ظاهری زیبا و خاص را برای رابط کاربری فراهم می‌کند، اما این طراحی می‌تواند به دلیل پیچیدگی زیاد و استفاده از رنگ‌های پویا و شاد، برای برخی کاربران سخت باشد. به عنوان مثال، کاربرانی که با مشکلات بینایی یا رنگ‌شناسی مواجه هستند، ممکن است با استفاده از رابط کاربری اسکیومورفیک سختی بیشتری را تجربه کنند.

• نامعین بودن طرح‌های جدید

طراحی اسکیومورفیک در هر نسخه از یک سیستم عامل یا برنامه، ممکن است با طرح‌های جدیدی که در نسخه بعدی ارائه می‌شود، متفاوت باشد. این موضوع ممکن است برای برخی کاربران مشکلاتی را به دنبال داشته باشد، به خصوص کاربرانی که با استفاده از یک رابط کاربری مشخص، بازدهی بالایی داشته‌اند و سعی می‌کنند تصاویر را در ذهن نگاه دارند.

کاربردهای اسکیومورفیسم

اسکیومورفیسم در طراحی رابط کاربری دیجیتال به عنوان یک الگوی طراحی محبوب استفاده می‌شود و کاربردهای متنوعی دارد. در زیر به برخی از کاربردهای اسکیومورفیسم اشاره می‌کنیم:

• طراحی اپلیکیشن‌های موبایل

اسکیومورفیسم به خوبی برای طراحی رابط کاربری اپلیکیشن‌های موبایل مناسب است. به عنوان مثال، در اپلیکیشن موسیقی Spotify، از اسکیومورفیسم برای طراحی دکمه‌های پخش، توقف و پرش استفاده شده است.

• طراحی وب‌سایت

اسکیومورفیسم همچنین در طراحی رابط کاربری وب‌سایت‌ها به کار می‌رود. به عنوان مثال، در وب‌سایت فروشگاهی Amazon، از اسکیومورفیسم برای طراحی دکمه‌های اضافه کردن به سبد خرید، پرداخت و مشاهده جزئیات محصول استفاده شده است.

• طراحی برنامه‌های کاربردی

اسکیومورفیسم در طراحی رابط کاربری برنامه‌های کاربردی نیز کاربرد دارد. به عنوان مثال، در برنامه ارتباطی Telegram، از اسکیومورفیسم برای طراحی دکمه‌های ارسال پیام و تغییر تنظیمات استفاده شده است.

• طراحی بازی‌های دیجیتال

اسکیومورفیسم در طراحی رابط کاربری بازی‌های دیجیتال هم به کار می‌رود. به عنوان مثال، در بازی Candy Crush، از اسکیومورفیسم برای طراحی دکمه‌های بازی و نوار پیشرفت استفاده شده است.

• طراحی دستگاه‌های الکترونیکی

اسکیومورفیسم در طراحی دستگاه‌های الکترونیکی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. به عنوان مثال در دستگاه‌های فروش خودکار قهوه از طراحی اسکیومورفیسم استفاده شده است و لیوان‌هایی مشابه لیوان‌های انواع قهوه شبیه‌سازی شده است.

نتیجه‌ گیری

در اینجا ما در مورد اسکیومورفیسم، یکی از الگوهای طراحی مهم در دنیای دیجیتال صحبت کردیم. اسکیومورفیسم به طراحی واسط کاربری می‌پردازد که عناصر آن شبیه به اشیاء واقعی هستند و در نتیجه تجربه‌ی کاربری را بهبود می‌بخشند.

با استفاده از اسکیومورفیسم، طراحان می‌توانند به راحتی واسط کاربری جذابی برای برنامه‌های دیجیتال خود ایجاد کنند. این الگو در طراحی واسط کاربری موبایل، تبلت، لپ‌تاپ، وب و حتی دستگاه‌های خانگی مانند تلویزیون و سیستم‌های صوتی هم به کار می‌رود.

استفاده از اسکیومورفیسم در طراحی واسط کاربری بهبود تجربه کاربری، افزایش تعامل و افزایش رضایت‌مندی کاربران منجر می‌شود. در ضمن، این الگوی طراحی نیز دارای مزایایی مانند جذابیت بصری و بهبود شناخت کاربر است.

در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در مورد اسکیومورفیسم و الگوهای طراحی دیگر، می‌توانید با کارشناسان آژانس‌های دیجیتال اپروچ تماس بگیرید. این کارشناسان با داشتن دانش و تجربه در حوزه‌ی طراحی واسط کاربری، می‌توانند به شما در طراحی واسط کاربری مناسب برای برنامه‌های دیجیتال شما کمک کنند.